Zo controleer je de betrouwbaarheid van een webshop

Belgen besteden al zo’n vijfde van hun uitgaven online. Tegelijk neemt het aantal webshops toe. Alleen al in het coronajaar 2020 was er bijna een verdubbeling van het aantal in België geregistreerde webwinkels.

Geen openingsuren, meer keuze, goedkoper, … er zijn verschillende redenen waarom we steeds vaker online shoppen. Alleen staan we niet altijd stil bij de risico’s. Pakjes die nooit aankomen, het geleverde artikel is niet zoals je het op foto zag, een webwinkel die over de kop gaat, cybercriminelen die je persoonlijke gegevens proberen te stelen: ook dat is (helaas) online shoppen.

Hoe weet je of een webshop betrouwbaar en veilig is? Een checklist

1. Is echt wel degelijk echt?

Soms duiken webwinkels op met een adres dat nauwelijks verschilt van een bekende webwinkel. Als je onvoldoende aandacht schenkt, denk je op de website van de gevestigde webwinkel aanbeland te zijn en geloof je in alle veiligheid te shoppen.

De datum waarop een website geregistreerd is, kan een indicatie geven over de betrouwbaarheid. Op eurodns.com kan je die registratiedatum controleren. Is die amper een paar dagen, weken of maanden oud? Dan ben je beter voorzichtig.

Nepwinkels kan je steeds tegenkomen, maar rond de feestdagen en Black Friday ben je best extra alert.

Let op: sommige nepshops hebben een chat-optie of sturen je een persoonlijke e-mail na je bestelling om je te 'bedanken' voor je 'aankoop'. Dat kan je een veilig gevoel geven, maar persoonlijk contact is geen garantie of een webshop effectief betrouwbaar is.

2. Wat zeggen andere consumenten?

Hoe een webshop handelt, bepaalt mee de tevredenheid van de klanten. Op sommige webshops kunnen klanten hun beoordelingen posten; daar ga je best even doorheen voordat je iets koopt. Let wel op voor nepreviews, ook al is dat verboden in de Europese Unie (net zoals het verwijderen van negatieve reviews schrappen). Wil je extra zekerheid? Er bestaan ook platformen die klantenbeoordelingen van verschillende websites verzamelen, zoals Trustpilot en Google Reviews.

Hoe groter het aantal beoordelingen, hoe betrouwbaarder ze zijn. Zijn er maar enkele beoordelingen, dan kan je niet uitsluiten dat ze alsnog geplaatst werden door de verkoper of mensen uit zijn omgeving.

Googel je de naam van het bedrijf? De eerste in rij in de zoekresultaten, betekent daarom niet dat de verkoper te vertrouwen is. Controleer daarom ook het adres via bijvoorbeeld Google Maps en kijk ook de ondernemersdatabank van het land waar het bedrijf is gevestigd (België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, andere Europese landen). Let wel: soms wordt een ondernemingsnummer gebruikt van een ander bedrijf met een vergelijkbare naam.

3. Is er een keurmerk?

Sommige webshops zijn verbonden aan een keurmerk. Om dat keurmerk op hun website te plaatsen, moeten ze de voorwaarden en gedragscode van het keurmerk respecteren. Vaak is daarbij een methode van geschillenoplossing voorzien zodat je buiten het juridische kluwen je geschil op een eenvoudigere wijze kan bijleggen.

Een keurmerk kan enige zekerheid bieden over de betrouwbaarheid, maar is niet waterdicht. Kijk dus uit voor websites die valselijk het logo van een keurmerk vermelden. Controleer daarom altijd op de website van het keurmerk of die webshop inderdaad lid is. Voorbeelden van keurmerken zijn BeCommerce en Webshop Keurmerk.

4. Is de informatie volledig?

Koop niet als je met belangrijke vragen blijft zitten over je aankoop. In de EU verplicht de wet de verkoper om op zijn website volgende informatie te vermelden:

• de identiteit van de webshop: adres (geen postbus), e-mailadres, telefoonnummer en ondernemingsnummer
• de belangrijkste kenmerken van het product of de dienst
• de volledige prijs (eventuele toeslagen, verpakkings- en verzendingskosten inbegrepen)
• de wijze van betaling en levering
• hoelang het aanbod geldig is (als niets vermeld wordt, dan blijft het aanbod geldig zolang het toegankelijk is op de website)
• het al dan niet bestaan van het verzakingsrecht (zie kader) en de manier waarop je je aankoop kan herroepen
• in geval van een overeenkomst, de minimumduur (bij bijvoorbeeld een abonnement op een magazine) en eventuele opzegvoorwaarden als de overeenkomst automatisch verlengd wordt.
• wat de wettelijke garantie van het product of de dienst is
• indien van toepassing: het bestaan van een naverkoopdienst of commerciële garanties (bijvoorbeeld een garantie van 3 jaar in plaats van 2 jaar)
• wat de eventuele waarborgsom is, of eventuele andere financiële bepalingen (bijvoorbeeld als je online een huurauto boekt of hogedrukreiniger huurt)

5. Hoe kan je betalen?

Kan je enkel betalen met Bitcoin of via Western Union? Dan is de kans groter dat je het slachtoffer wordt van oplichting. Een zo veilig mogelijk betaalmiddel gebruiken is de boodschap.

• Het meest gebruikte betaalmiddel is de kredietkaart. Door je kaartnummer aan de verkoper te geven, zou deze technisch gezien een ander bedrag kunnen afhouden. Gelukkig ben je wettelijk beschermd tegen dit soort misbruik. Je kan ook een betaling bij de kredietkaartmaatschappij betwisten als het betaalde pakje of de dienst niet geleverd werd. Ook via PayPal bestaat een procedure in geval van problemen.
• Betalen via een overschrijving kan ook. Zo ben je zeker dat enkel het toegestane bedrag van je rekening zal gaan. Deze methode biedt echter geen mogelijkheid tot terugbetaling in geval van niet-levering van jouw producten of bij faillissement van de verkoper.
• Betaling bij ontvangst kan ook. Zo kan je de goederen eerst inspecteren.

Let wel: niet enkel het betaalmiddel is van belang. Meer weten over veilig online betalen? Het Europees Centrum voor de Consument pende er een complete brochure over bijeen.